Column: De rustige E3 die vooral over de games ging – Het is vandaag precies een week geleden dat de laatste dag van de E3 van start ging. Dit vanwege het tijdverschil tussen de westkust van de Verenigde Staten – of ook wel Los Angeles – en ons kikkerlandje. De E3 van 2014 was anders als die van vorig jaar en de grootste reden daarvoor was natuurlijk dat het deze keer niet draaide om twee nieuwe consoles, maar volledig om de games. De Xbox One en de PlayStation 4 zijn beiden meer dan een half jaar op de markt en de tweede generatie games na de zogenaamde launch window zijn vol in aantocht. In deze column wil ik terugkijken op deze E3 en wat mij opviel.

Altijd wat met de persconferenties

De E3 begint voordat de deuren echt open gaan traditiegetrouw met de persconferenties en dat was ditmaal niet anders. Microsoft gaf het startschot en deed precies wat het beloofde en dat was de focus op de games leggen. Dat deden ze netjes al wel iets statisch, maar persoonlijk was ik niet onder de indruk. Ik ben geen Halo fan en hoewel het recyclen van de serie en naar Xbox One brengen slim is, heb ik er geen directe behoefte aan. Ik wilde Gears of War zien, maar dat was gewoonweg nog te vroeg. Denk ik. Na de toch wel degelijke persconferentie was Electronic Arts aan de beurt en ze hadden een andere aanpak.

Normaal mag je van Electronic Arts een trailershow verwachten waarin ze achter elkaar gameplay en trailers er doorheen knallen en soms een bekende sporter (Kyrie Irving) of een bekende acteur ,zoals Aaron Paul, laten opdraven. Nee, deze keer meer bescheiden met ronde tafels waardoor het op een soort dinnershow leek. Vervolgens kregen we meermaals een kijkje in de keuken en zagen we wat de progressie was bij bepaalde studio´s. Het hoogtepunt voor mij was toch wel Mass Effect, maar was deze opzet handig? Soms kregen we gameplay te zien van games die nog in een conceptfase zitten, iets te vroeg misschien?

Andrew Wilson kan zo Katniss Everdeen vergezellen

Of het handig was moet later blijken. Electronic Arts was meer bescheiden en deed het aardig en er viel ook wel wat te lachen. Toen The Sims werd getoond leek het wel of je de hele zaal hoorde zuchten en hoe zit het met het pak van de nieuwe CEO van de uitgever? Het leek wel of Andrew Wilson rechtstreeks van de set van de nieuwe Hunger Games film is afgelopen. Eerlijk gezegd heb ik dan liever Peter Moore, want Wilson komt zakelijk en glad over om het zo maar te zeggen. Dat mag ook gezegd worden van Shawn Layden van Sony Amerika. Het lag er met zijn grappen te dik bovenop.

Genoeg over het uiterlijk van hoge piefen bij uitgevers, want bij Ubisoft hadden ze wederom Aisha Tyler het podium opgestuurd om de persconferentie aan elkaar te praten. Fijne vrouw om naar te kijken, maar het wordt wel tijd voor wat anders. Alleen al voor de variatie. De show was verder prima, alleen zorgden de twee beweeg games (dansen en fitness) dat de flow ervan werd doorbroken. Het was uiteindelijk leuk en de Franse uitgever liet nog maar eens zien geweldig te zijn in het maken (of inhuren van bedrijven die ze maken) van trailers. Uiteindelijk liet de uitgever precies zien wat iedereen had verwacht met Rainbow Six: Siege aan het einde als verrassing.

Sony wil de band nauw houden

Als laatste was Sony met haar persconferentie aan de beurt en deze keer was daar niet de onthulling van de PlayStation 4 en alle zweepslagen richting Microsoft het centrale aandachtspunt, maar ging het over de games die dit jaar en volgend jaar gaan verschijnen. Ze lieten goed zien waarom je Sony´s nieuwste hardware moet aanschaffen, want op die console lijkt alles als eerste te verschijnen. Hiermee komt het op mij over dat Sony dit jaar erg leunt op de third party uitgevers, want hoewel ze met Driveclub en LittleBigPlanet 3 komen is 2015 het jaar waarin de echte grote first party exclusives gaan verschijnen, zoals het aangekondigde Bloodborne. Begrijpelijk dus, maar er komt ook dit jaar nog genoeg moois uit op de PlayStation 4.

Wat me vooral opviel bij de persconferentie van Sony was hoe ze de band tussen de hunzelf en de consument nauw willen houden, zoals het voorlezen van de (ingezonden) brieven. Dat was een leuk accent, maar vervolgens ging men te lang door over de animatieserie Super. Gelukkig waren er fantastische trailers en bij het zien van Uncharted 4: A Thief´s End, Grand Theft Auto V en bij No Man´s Sky kreeg ik werkelijk kippenvel. Zeker die laatste, die game heeft zo´n gave stijl en dan te bedenken dat die game gemaakt wordt door vier man. Het is te hopen dat we niet te lang op die game hoeven te wachten.

Wat een ontspannen E3

Jeetje, dit ging alleen al over de persconferenties en het is inderdaad al een hele lap tekst, maar nu even over de E3 zelf. Dit jaar gingen we met z’n vieren: Lennard, Tarek, Danny en ik. Tarek ging nu mee als volwaardig redacteur en Danny voor ondersteuning en video-previews mee. Het was een groter team, maar het ging altijd erg vlot en we hebben vooral veel gelachen. In onze nieuwe reeks ‘Ondertussen’ zie je dat goed terug, waarin het veelal nergens over ging. Je kan het leuk vinden of niet, dat is aan jou, maar het was ook een manier voor ons om te ontspannen. De sfeer was de gehele E3 rustig, goed en dat had alleen maar een positieve uitwerking op de gehele drukke week van de E3.

Ja, het was een drukke week toen, maar het was wel een rustige E3. Bijna elke uitgever had van tevoren al hun nieuwe titels al onthuld en zo bleven er maar weinig onaangekondigde games over zoals LittleBigPlanet 3 en Bloodborne. Het leek ook wel of veel uitgevers het wat rustiger aan deden. Ubisoft en Sony hadden de meeste titels op de vloer, maar kijk eens naar Bethesda. Ze hadden The Evil Within en Battlecry terwijl Activision Call of Duty: Advanced Warfare, Destiny en Skylanders: Trap Team had. Minder games dus en Sony had vooral veel indie-games op de Amerikaanse booth.

Groot verschil en racegames zonder audio

Het is toch wat met die Amerikaanse booth van Sony. Dit jaar hadden we er iets meer tijd voor vrijgemaakt, want daar staan veel speelbare titels. We kunnen altijd terecht op de Europese booth en daar valt genoeg te spelen, maar het valt eigenlijk in het niet met die van Sony Amerika. Er waren tevens een aantal zaken niet goed geregeld in de Europese ruimte waar ik echt niets van snap. Zo waren Driveclub en Project CARS speelbaar. Hartstikke tof, want daar keek ik naar uit. Maar wat bleek? Audio was niet mogelijk. Hoe kan ik nu een goede impressie krijgen van een racegame zonder geluid!?

Ik was juist zo benieuwd naar de progressie van Driveclub na het uitstel en wilde het erg graag aan jullie vertellen, maar de audio is een essentieel onderdeel. Qua gameplay voelde het goed aan en grafisch heeft de game serieuze stappen gemaakt. Het oogde zelfs beter dan Project CARS. Dat is trouwens een echte sim en de AI was af en toe te agressief waarbij het leek alsof ze op een rails reden. Ik vraag me ook sterk af of die game november gaat halen zonder kwaliteit in te leveren, maar dat terzijde. Het is gewoon zonde en zelfs een beetje frustrerend dat Sony dit niet beter heeft aangepakt en ervoor heeft gezorgd dat er goede headsets aanwezig waren. Hopelijk gaat dit op de Gamescom beter.

Positief op de Europese booth was verder wel dat Far Cry 4 en The Order: 1886 speelbaar waren net als de games voor de PS Vita. Vorig jaar waren de belangrijke games wel speelbaar, maar lagen de handhelds rommelig verspreid in een veredelde loungeruimte. Het verschil tussen de Europese en Amerikaanse ruimte was dus groot en we waren dus vaker in de laatstgenoemde ruimte te vinden. We willen namelijk zoveel mogelijk games checken. Zo waren de games van Devolver Digital alleen speelbaar op de Amerikaanse booth. Denk dan aan bijvoorbeeld Hotline Miami 2: Wrong Number en Broforce.

Financieel een mindere tijd en dat merk je

Het grappige was dat Devolver Digital ook buiten het beursgebouw een soort trailerpark had opgezet waar al hun titels speelbaar waren. Grappig is niet misschien niet het beste woord, want om een booth op de beursvloer te hebben kost ontzettend veel geld. Dit is dan ook wel de reden waarom er meer bezoekers zijn, maar minder uitgevers. Het is financieel een mindere tijd en dat gaat als een golf door de industrie heen. Het is een onzekere tijd waardoor de grotere uitgevers hun geld inzetten op langlopende franchises en daarom heb ik veel respect voor Activision die met Destiny een grote gok nemen.

Ik hoop dat de financieel onzekere tijd niet teveel effect gaat hebben op de ontwikkeling van games of de studio´s die ze ontwikkelen, maar er was ook nog iets anders. Er heerste namelijk voor de E3 wel een beetje een sfeer van dat alle toffe games werden uitgesteld naar 2015. Mijn vraag aan jullie is of dat nog steeds zo is, want ik heb genoeg games gezien en gespeeld die ik later dit jaar dolgraag wil spelen. Zo heb je Far Cry 4, Destiny en Hotline Miami 2: Wrong Number waar ik niet op kan wachten. Het was vooral opvallend dat er veel kwaliteit was en amper slechte games. Door deze E3 heb ik in ieder geval veel zin gekregen in de rest van dit gamejaar en 2015 lijkt daarbij abnormaal te worden.