Column: Wat next-gen echt next-gen gamen maakt – Als redacteur op PSX-Sense en voorheen andere websites ben ik al vele malen op grote beurzen geweest en hoewel iedere beurs jaarlijks wat anders te bieden heeft, komt het veelal op hetzelfde neer. Je gaat je afspraken af, bekijkt nieuwe games, stelt de ontwikkelaars wat vragen en vervolgens verwerk je dat in een artikel om jullie te informeren. Jaarlijks blijven de beurzen weer een happening en ondanks dat ik het reilen en zeilen inmiddels goed ken, de afgelopen E3 was immers m’n 10e grote beurs, was deze E3 bijzonder en wel vanwege next-gen.

Transitie van PS2 naar PS3

Dat de next-gen consoles het hoogtepunt waren mag zo langzamerhand bij iedereen wel duidelijk zijn en dat is ook niet echt waar ik het over wil hebben. Er is namelijk een ander punt wat ik opvallend vind als ik op de afgelopen E3 terugkijk en dat is hoe next-gen zichzelf neerzet en dat is op een relatief onverwachte manier en dat komt mede doordat men probeert te innoveren in plaats van alles mooier maken dan het al is en elkaar te kopiëren. Die trend die ik zo uitgebreid ga benoemen is enigszins onverwacht en zet deuren open naar ongekende mogelijkheden.

Hoewel de E3 mijn 10e grote beurs was, was dit de eerste keer dat ik zelf kon ervaren hoe een next-gen periode werd ingeluidt. Met handhelds heb ik het al vaker gezien (PS Vita), maar dat is meer een ding voor erbij – althans, dat is de uitstraling ervan bij beurzen, zo heb ik gemerkt. De thuisconsoles zijn echt een hele happening en dat is interessant, zeker als we terugkijken naar het verleden. De transitie van PSOne naar PlayStation 2 is iets te ver terug, maar wat iedereen zich donders goed kan herinneren was die gigantische stap tussen de PlayStation 2 en de PlayStation 3.

Geen enorme grafische stap meer

Sony schreeuwde de beste en snelste console te hebben en dat games nog groter, beter en meer zouden worden. Maar wat is het eerste wat bij je opkomt als je nu een PlayStation 2 game gaat spelen? Inderdaad, de graphics. De stap naar de PlayStation 3 was vooral op visueel vlak een wereld van verschil en dan te bedenken dat PlayStation 3 launchgames anno 2013 grafisch ook als erg matig beschouwd worden. Het punt dat ik wil maken is dat uiteindelijk als eerste bij mensen opvalt dat games vooral op visueel vlak echt een enorme sprong gemaakt hebben.

Dat zien we op de PlayStation 4 veel minder terug. Ja, PlayStation 4 games zijn zeker mooier en hetgeen we nu gezien hebben betrof launchgames, dus over vier jaar zien de games er helemaal aburd mooi uit. Die graphical leap tussen de PlayStation 2 en PlayStation 3 was echter vele malen groter en hoe je het ook wendt of keert, de visuele vooruitgang van games is sinds die stap eigenlijk maar mondjesmaat vooruit gegaan en dat zal de komende jaren ook zo blijven. Het is een kwestie van het fotorealisme benaderen en als dat deze generatie niet lukt, dan zal dat met de 4K next-next-gen consoles wel gaan lukken.

Interactie met mobieltjes en tablets

Dat het visueel geen enorme stappen meer maakt is iets wat redelijk voorspelbaar was en waar de kracht van games nu meer in zal zitten is het vertellen van een verhaal, uitgebreidere gameplay features en meer. Toch is er één ding wat ik uiterst interessant vind en dat viel de afgelopen E3 behoorlijk op. Het ding waar ik het over heb – ja nu komt het – is het gebruik van externe apparaten en daarmee bedoel ik niet de Vita voor wat lame gameplay toepassingen, maar jouw mobiele telefoon, je tablet en de wereldwijde interactiviteit.

Ubisoft is degene die vooral op dit vlak actief is, want van de zes games die ik bij hen op de E3 bekeken heb, hadden er drie tablet ondersteuning. Watch_Dogs kent de mogelijkheid om informatie per gebouw op te vragen via de tablet, in The Division kun je drones besturen van waar dan ook ter wereld en in Assassin’s Creed IV: Black Flag werkt het als interactieve map en hiermee kun je overal ter wereld je piratenvloot erop uitsturen om zaken voor je op te knappen en bij thuiskomt synchroniseert de game met je tablet, zodat je op de console weer verder kunt waar je op mobiel gebleven bent.

Wat te denken van Battlefield 4, waarin je met een tablet ook een significante rol kunt spelen in de multiplayer en dan hebben we het over slechts een paar games gehad waar een tablet in ieder geval bij te gebruiken is. Soortgelijke apps zullen ongetwijfeld ook een mobiele ondersteuning kennen, als deze niet al universeel te gebruiken is en dat geeft aan dat niet zozeer meer het visuele aspect of nieuwe gameplay features het echte next-gen gevoel brengen; het is de interactie met de wereld en de mogelijkheid om overal ter wereld enige bijdrage te leveren aan online games of gewoonweg je eigen spelvoortgang, en dat is een interessante ontwikkeling.

Het is natuurlijk even aanzien hoe dit in de praktijk gaat uitpakken, maar gezien het feit dat in vele huishoudens wereldwijd wel tablets of in ieder geval smartphones te vinden zijn die nog dagelijks aan terrein winnen, lijkt de kans op falen zeer minimaal. Een ander interessant gegeven is dat ik vorig jaar een dergelijke portable integratie al zag en dat was bij de presentatie van Watch_Dogs achter gesloten deuren. Toen was dat allemaal nog onder voorbehoud, mede doordat men zich afvroeg of het eigenlijk wel deftig zou werken.

Een jaar later heeft dit zich blijkbaar bewezen, want Ubisoft heeft het uitgebreid van misschien bij Watch_Dogs naar zeker bij Watch_Dogs, evenals bij Assassin’s Creed en bij The Division. Nu hebben we slechts een glimp van deze mogelijkheid opgevangen en gezien ook tablets zich de komende jaren zullen blijven ontwikkelen en next-gen consoles voorlopig genoeg kracht hebben, zijn de mogelijkheden onbeperkt. De enige bepalende factor is in hoeverre ontwikkelaars innovatief genoeg zijn om hier op een interessante wijze mee om te springen.

Jij raakt nog meer betrokken in de game

Met het idee dat de next-gen games zich gaan mengen met de portable markt en dat dit naar mijns inzien op langere termijn enorm uitgebreid kan gaan worden, zie ik dit als een daadwerkelijke next-gen ontwikkeling. Dan kunnen games qua gameplay nog zoveel malen uitgebreider zijn en grafisch nog mooier en meer, maar dat is wat je eigenlijk niet als ontwikkeling mag zien binnen het segment transitie van de ene console naar de andere, maar meer als een standaard feit dat gegarandeerd aanwezig is binnen deze switch.

De innovatie ligt op andere vlakken en dat zet je als enthousiasteling ook aan het denken. Een goed voorbeeld is dat spraakbesturing een grote rol speelt op de Xbox One. Of dat goed gaat werken is een tweede, maar dat spraakbesturing zich ontwikkelt mag duidelijk zijn. Combineer dat met interactie tussen games en de mobiele apparaten en hiermee kun je bijzondere dingen doen. Misschien is het wat ver gegrepen, maar ik zie vroeg of laat games verschijnen die jou als persoon ook echt laten meetellen in de gameplay in plaats van dat je de daadwerkelijke buitenstaander bent die het karakter op het scherm bestuurd.

Wat nu als je straks bijvoorbeeld GTA VI zit te spelen en je een app op je telefoon hebt staan die tijdens de gameplay continu actief is. Een mobiele telefoon was al in GTA IV te vinden, maar daar was alles nog in-game. Een realistische ontwikkeling is dat de app op jouw telefoon functioneert als de telefoon die je normaal gesproken in de game zelf tot je beschikking hebt. Dus stel, je krijgt een in-game sms, dan gaat je echte telefoon rinkelen en dan kun je hierop reageren. Of beter nog – met een schuin oog op spraakbesturing – je telefoon gaat en je voert een gesprek met een in-game personage.

Het zijn scenario’s die nu misschien nog wat onrealistisch klinken, maar gezien de rappe ontwikkeling qua mogelijkheden is dat niet geheel ondenkbaar. Er zijn voldoende games die met spraakbesturing werken, het enige wat nog een beetje ontbreekt is een intelligent gesprek voeren met de AI, maar ook dat is naar mijn idee een kwestie van tijd. Maar goed, het schetst wel een beeld van de onbegrensde mogelijkheden waartoe de gameplay uitgebreid kan worden. Gaming beperkt zich niet langer tot je controller en TV, maar gaat breder dan dat en misschien zijn de ideeën die ik heb wat te enthousiast. Maar zeg nu zelf, dat zou toch fantastisch zijn en hiermee verandert toch de hele dimensie van het gamen?

Ik zie de toekomst rooskleurig in. Ik ben klaar voor next-gen. Ontwikkelaars, zorg dat je innovatief bent en ik kan niet wachten op wat jullie me gaan bieden!