In actie gezien: Mafia III

In actie gezien: Mafia III – Als wees je jeugd doorkomen, geen fijne jeugd hebben, als soldaat ten strijde trekken in de Vietnamoorlog en bij terugkeer gaandeweg met lede ogen toe moeten kijken hoe je ‘familie’ wordt uitgemoord door de rivaliserende maffia… het zit Lincoln Clay in z’n leven niet echt mee. Alles wat hij niet had, kreeg hij als veteraan na de oorlog, maar toen ook dat werd afgenomen, was het tijd om op te staan en voor eens en voor altijd korte metten te maken met alles wat hem tegen heeft gewerkt.

New Orleans, 1968

Lincoln Clay keert na de Vietnamoorlog terug naar New Orleans, waar hij onder de hoede wordt genomen door de ‘black mob’, een grote bende die opereert als maffia, maar waar tevens rivaliteit bij komt kijken met de Italiaanse maffia. Vanzelfsprekend willen beide partijen aan de absolute macht staan en dat levert een situatie op waarbij de Italiaanse maffia de overhand heeft en min of meer de black mob met de grond gelijk maakt. Lincoln is een persoonlijkheid die niets had en nu weer niets heeft, dus ja, dat is dan vragen om problemen. En reken maar, die gaat de Italiaanse maffia krijgen.

De hele insteek van Mafia III is daarmee ook anders en misschien zelfs onverwacht. Bij maffia denk je aan Italianen in mooie pakken met tommyguns, maar dat is nu net even wat anders. De game speelt zich ook vele jaren na de eerste twee games af, waardoor ook de setting ineens anders is. Dat geeft natuurlijk een tweestrijd, want het kan ver buiten je verwachtingen liggen, maar aan de andere kant is het ook echt een nieuw perspectief dat op het hele maffia-gebeuren geworpen wordt. Dat maakt Mafia III in mijn optiek in ieder geval bijzonder interessant, want de franchise staat natuurlijk bekend om z’n verhaalvertelling.

Dit kwam ook vrij snel weer terug in de presentatie en dat smaakt absoluut naar meer. Een gebroken man, breedgeschouderd, niet vies van grof geweld en met maar één doel, dat kan levensgevaarlijke situaties opleveren. Tenminste, als je lijnrecht tegenover hem staat. De Italiaanse maffia mag zich dan onaantastbaar wanen, Lincoln is een overlevende en inmiddels dermate gevuld met haat en wrok dat hij niets meer in z’n weg laat staan om het Italiaanse imperium met de grond gelijk te maken en zijn eigen organisatie als een feniks uit de as te laten herrijzen.

Lincoln en zijn crew

In z’n eentje de strijd met de goed georganiseerde Italiaanse maffia aangaan, is onbegonnen werk en daarom trekt hij mensen aan die hem bij zullen staan in zijn persoonlijke wraaktocht. Dit zijn drie personages, waaronder een oude bekende. Zo staat Vito (uit Mafia II) tot zijn beschikking, evenals Cassandra en Burke. Deze personages zullen voor zover we in de presentatie te zien kregen geen directe gameplay met zich mee brengen, maar puur ter ondersteuning van Lincoln hun dienst bewijzen. Interessant hierbij is natuurlijk dat Vito zich bij Lincoln aansluit, een Italiaan die dus bij wijze van spreken tegen z’n principes in gaat.

Hoe dit is ontstaan, wat zijn kijk er op is en wat voor effect dat heeft, is natuurlijk afwachten, maar dat geeft een indirecte hint richting een interessant verhaal dat breder is dan puur de wraaktocht van Lincoln. Dit is natuurlijk vooralsnog speculeren, dus terug naar de feiten. De drie personages hebben een passieve invloed op de directe gameplay; zo was er een moment waarop Lincoln moest vluchten waarbij de politie om de hoek kwam kijken. Na een heftige achtervolging was het moment daar om de hulp in te roepen van één van de andere crewleden.

Even stoppen bij een telefooncel, een belletje plegen en het wordt geregeld. Hierbij zagen we snel even wat opties voorbij komen; zo konden we kiezen voor een drive-by die door Burke uitgevoerd zou worden. Dit zou de politie op kunnen houden en jou de gelegenheid geven om te ontsnappen. Vito had als optie ‘Italian muscle’, waarbij wellicht wat spierbundels om de hoek komen kijken om het gevecht aan te gaan, zodat jij je vlucht kon vervolgen. Er werd echter voor een ‘bribe’ gekozen, waarmee de politie dus werd omgekocht en Lincoln zonder gedoe zijn weg kon vervolgen.

Deze toevoeging maakt de gameplay gelijk interessanter, want in veel soortgelijke games zul je gewoon net zo lang moeten rijden totdat je de politie kwijt bent. Mafia III biedt in dat opzicht meer mogelijkheden en dat zorgt sowieso voor meer variatie in de gameplay en oplossingen in benarde situaties. Er is echter meer in Mafia III waar de drie personages een rol in spelen, want je zult het Italiaanse imperium af moeten breken en hieronder valt natuurlijk het veroveren van locaties. Deze kun je nadat je het hebt overgenomen (lees: alle aanwezige mafiosi hebt afgemaakt) toewijzen aan één van de drie personages. In ruil daarvoor unlockt er dan een perk, die weer in je voordeel werkt.

Er is dus een soort skilltree aanwezig in de game, wat afhankelijk is van aan wie je wat toewijst. Hierbij kan de situatie ontstaan dat de andere twee het niet met je keuze eens zijn, wat in potentie weer frictie kan doen ontstaan in het kwartet van mensen. Of dat invloed op het verhaal heeft, is natuurlijk afwachten, maar gezien het gegeven dat ook Mafia III verhaalgedreven zal zijn, zouden we daar niet raar van opkijken. Rondom al deze punten zijn dus nog een hoop vragen die onbeantwoord zijn, maar dat maakt de ervaring voor elke speler ongetwijfeld ietwat anders, hoewel dat voornamelijk van de diepgang afhangt. Dat het net anders is dan andere (enigszins) vergelijkbare open wereld games lijkt me vrij duidelijk en dat geeft het enorm veel potentie om uniek in z’n soort te zijn.

Grof geweld

De presentatie duurde een klein half uur en veel van de punten die we voorbij zagen komen, hebben we zojuist aangehaald, maar laten we vooral de gameplay zelf niet vergeten. Die lijkt in zekere zin vergelijkbaar met andere games evenals het voorgaande deel, maar een fundamenteel verschil is dat je nu niet meer gebonden bent aan missies om de stad te verkennen. Je krijgt de vrijheid om overal te gaan en staan waar je wilt, een positieve en fijne vooruitgang. Mafia II was absoluut een topper, maar de beperking om niet vrij rond te kunnen rijden of lopen buiten missies om was jammer. Dat is een eerste – in mijn ogen positieve – vooruitgang.

Een ander belangrijk punt, dat sowieso al kenmerkend voor de franchise is, is dat geweld allesbehalve geschuwd wordt. Sterker nog, Lincoln is op momenten echt een beest. Zo was er een moment in de presentatie waarop Lincoln een jazzclub betrad, welke als ‘front’ diende voor de maffia. Hij was op dit adres gekomen door een drugsdealer die hij eerder opspoorde op een kerkhof. Hier raakte Lincoln al snel in gevecht met andere drugsdealers, die hij zonder pardon een enkeltje hiernamaals bezorgde. Het doden van deze dealers ging zowel met hand-to-hand combat als met zwaar geschut. Zo was de eerste kerel die aangetroffen werd gelijk goed de sjaak omdat Lincoln hem omver duwde, z’n voorhoofd pakte en vol zijn achterhoofd tegen een achterliggende muur ramde.

De volgende kerel kreeg een schop in z’n gezicht te verduren, waarna zijn hersenen van een catacombe afdropen. Weer even later kwamen de pistolen tevoorschijn en nam het tempo in de actie toe. Het ging er hard aan toe, zo kunnen we je vertellen, en dat is pas het topje van de ijsberg. Terug naar de jazzclub. Hier sloop hij eerst naar binnen – waarbij werd aangegeven dat het ook al knallend kan of domweg opvallend, maar dan komen er meer maffiosi en politieagenten op af, wat niet handig is – om vervolgens bij z’n doel te komen en deze uit te schakelen. Op z’n pad trof hij verschillende bewakers aan die hij ‘stilletjes’ ombracht met een kolossaal mes.

Even een strot doorsnijden? Nee, Lincoln is blijkbaar zo pissed off dat hij gemiddeld tot drie keer toe een mes in de strot van de nietsvermoedende Italianen ramde. Eenmaal ontdekt kwam de ene gun na de andere – toenemend in grootte – tevoorschijn om dood en verderf te zaaien, met als hoogtepunt een shotgun. Deze plantte Lincoln in de maag van een arme maffiosi die letterlijk meters naar achteren geblazen werd als een gatenkaas. Kortom, de wapens, zijn handen en messen… blijf uit de buurt van dit beest. Grof geweld wordt niet geschuwd en past uitstekend in het harde maffialeven, waar natrappen als je al op de grond ligt geen uitzondering, maar eerder een regel is.

Keuzes in gameplay

Wat vooral opviel tijdens de demonstratie was dat er een relatief open benadering bij missies aan te pas komt. Lincoln kan zelf kiezen voor de methode die hij toepast om zijn doelstelling te behalen. Zo had hij ook met zwaar geschut de jazzclub kunnen betreden om sneller klaar te zijn. Ook had hij kunnen proberen alles heel stilletjes uit te voeren in plaats van over te schakelen op het wapentuig. Het kan alle kanten op en de game zal ongetwijfeld gaandeweg nog meer mogelijkheden gaan bieden. Daarmee is de gameplay op zichzelf nu al interessant en dan te bedenken dat we slechts een fractie van het geheel gezien hebben.

Wat kunnen we nog meer? Hoe diep gaat de rol van de personages rondom Lincoln met betrekking tot de uitvoering van missies en wat is de invloed op het verhaal? Het is allemaal afwachten en dat puur op basis van deze ene demo. Een goed voorbeeld uit het laatste stukje trouwens, was dat we, voordat we de jazzclub gevonden hadden, een drugsdealer op het kerkhof dienden te ondervragen. Nadat we daar gelijk wat nieuwe klanten hadden bezorgd door de helft van de dealers te doden, achtervolgden we ons doelwit dat richting een auto rende. Net op tijd kwam Lincoln aan, die hem naar de bijrijdersstoel dwong. Terwijl hij begon te rijden, kwam er tegelijk een ondervraging aan te pas, waarna Lincoln de optie had om de persoon te doden of te laten leven. Dit zijn keuzes die volgens de ontwikkelaar een invloed op het verhaal zullen hebben, maar het hoe en wat is, precies zoals we al aangaven, afwachten.

De stad, het leven en de vibe

Om er zo langzamerhand een einde aan te breien, nog even kort iets over New Orleans. De setting is ten opzichte van de vorige Mafia games flink anders. Het is ‘recenter’ en bovendien oogt de stad behoorlijk authentiek. De details zijn vooral wat de game zo indrukwekkend maakt, want het ziet er levendig, kleurrijk en vooral prachtig uit. Het is tot dusver een sterk staaltje sfeer produceren in een virtuele wereld en daar komt de sublieme audio nog eens bij, wat deels te danken is aan de heerlijke soundtrack. Mafia III kent sfeer, een criminele vibe en dat smaakt na slechts een klein half uurtje direct naar meer.

Voorlopige conclusie

2K kiest met Mafia III voor een andere benadering die ergens gewaagd kan noemen doordat men enigszins afwijkt van het traditionele maffia ‘verhaal’. Lincoln is een ogenschijnlijk complex, maar bruut en vooral interessant personage dat goed tot leven komt in een prachtig New Orleans waarbij de hele presentatie een heerlijke sfeer ademde. De gameplay is met de open wereld, het rondrijden en het geweld ergens herkenbaar en vertrouwd, maar zal mogelijk net dat stukje diepgang krijgen in de vorm van de andere personages met hun perks en ondersteuning. Als we nu al nadenken over welke kanten het allemaal op kan gaan qua gameplay, het verhaal en sfeer… was het maar 2016.