Special: De geschiedenis van de PlayStation consoles – Voordat we met z’n allen naar de winkel rennen (of een online order plaatsen) lijkt het ons leuk om even te kijken wat Sony allemaal voor consoles heeft uitgebracht. De PlayStation 5 is de nieuwste console van het Japanse bedrijf, maar het had weinig gescheeld of we hadden überhaupt geen PlayStation consoles gehad. We mogen Nintendo dankbaar zijn dat ze Sony vroeger in de steek hebben gelaten voor een samenwerking met Philips. President Norio Ohga was op zijn zachtst gezegd pissig over de actie van Nintendo en gaf groen licht aan niemand minder dan Ken Kutaragi om de eerste gameconsole uit te brengen onder het merk Sony. De PlayStation was geboren en we kunnen vandaag de dag het succes hiervan nog altijd ervaren.
De eerste PlayStation
Aanvankelijk was namelijk het plan dat Sony in samenwerking met Nintendo een Super Famicon zou uitbrengen in Japan. Sony zou verantwoordelijk zijn voor de CD-ROM drive voor de SNES (het had dan de SNES-CD moeten heten), maar dit liep net even anders dan verwacht. Door onenigheid omtrent zakelijke afspraken koos Sony z’n eigen weg en heeft de geestelijke vader van de PlayStation, Ken Kutaragi, een systeem ontwikkeld dat alsnog gebruik maakte van de CD-ROM. Op 3 december 1994 is de verkoop van het systeem van start gegaan in Japan en uiteindelijk wist het ook de rest van de wereld te bereiken. De Nintendo 64 en SEGA Saturn waren de grootste concurrenten van de PlayStation, maar de console van Sony was de eerste die de 120 miljoen aantal verkopen wist te behalen.
Niet heel gek achteraf gezien, veel van de games die uitgebracht werden op het platform hebben vandaag de dag nog steeds betekenis. Denk aan games als Tekken, Crash Bandicoot, Resident Evil, Metal Gear Solid en Gran Turismo, maar ook langer lopende franchises als Final Fantasy en Castlevania waren immens populair op de PlayStation. Zo zijn er uiteraard nog veel meer die minstens zo belangrijk zijn, maar alleen deze greep aan titels toont al aan hoe sterk Sony destijds in de markt stond qua content. Ook was het tijdens deze generatie niet zo gek dat de console een revisie kreeg. De PS One was een ‘slim’ versie van de originele console en kende een ‘portable’ ontwerp. Deze variant werd in 2000 uitgebracht toen de opvolger al voor de deur stond.
De meeste succesvolle console aller tijden
De PlayStation 2. Ongeëvenaard in hoeveelheid content en verkopen. In het jaar 2000 kwam de opvolger van de PlayStation uit. Dit is ook een mooi voorbeeld dat een ‘sequel’ niet altijd slecht hoeft te zijn. Hoewel de launch line-up niet de beste ooit was (eigenlijk zelfs ondermaats), zijn de games die in de jaren erna uitkwamen zeer divers. Deze generatie kende wel ontzettend veel mindere games, maar daar tegenover stonden tegelijkertijd ontzettend veel toppers. Met meer dan 155 miljoen verkochte consoles zijn gamers het er over eens dat de PlayStation 2 ontzettend veel te bieden had als console, mede vanwege de uitstekende DVD-speler. En dan te bedenken dat er gewoon genoeg concurrentie was. Nintendo deed mee met de multiplatform oorlog met een sterke console als de GameCube en ook Microsoft stapte voor het eerst de markt in met de Xbox. Geen van beide consoles kende echter het succes van de PlayStation 2. Bij lange na niet zelfs.
Wat erg opvallend is: De PlayStation 2 was de minst krachtige console in zijn tijd. In het begin had Sony namelijk concurrentie van de voortreffelijke DreamCast van SEGA. Die console liet een grafische kracht zien met mogelijkheden die simpelweg niet haalbaar waren op een PlayStation 2. Shenmue 1 (& 2) was een technisch meesterwerk die zijn tijd ver vooruit was, maar verkocht voor geen meter. Ook SoulCalibur was en is eigenlijk nog steeds een zeer mooie game om te zien en zo zijn er nog meer voorbeelden. De positie van SEGA was uiteindelijk niet sterk genoeg en de marketing van de PlayStation 2 wist alles te overrompelen. Het zorgde er uiteindelijk ook voor – onder andere door het veel te dure Shenmue project en de belabberde marketing – dat de DreamCast een vrij kort bestaan had.
Om weer terug te komen op revisies, ook de PlayStation 2 kreeg op een gegeven moment meerdere varianten. Niet schrikken, de PlayStation 2 had maar liefst 18 verschillende edities, die allemaal in verschillende regio’s zijn uitgebracht. Hieronder vallen dan de verschillende kleuren die ook hardwarematige aanpassingen kende. Later verscheen er ook nog een nieuwe PlayStation 2 in de Slimline serie, die beduidend kleiner was. Een bijzondere editie was de PSX. Een PlayStation 2 die enkel in Japan uitkwam, een videorecorder had en DVD’s kon branden. Het was ook het eerste Sony product die een ‘XrossMediaBar’ kende, die we natuurlijk allemaal kennen van de… Inderdaad, de PlayStation 3.
PlayStation 3, werk er maar hard voor
Jawel, Ken Kutaragi himself stond op het podium en hield de console omhoog, bijna groter dan hemzelf. De PlayStation 3 ‘fat’ was een zeer grote console in vergelijking met de voorgaande consoles die Sony ooit had uitgebracht. Met een goede reden. Het was een technisch zeer indrukwekkend apparaat. Het had de Cell processor die erg sterk was, in samenwerking gemaakt met IBM. Maar wat meer van belang was, was de Blu-ray speler die erin zat. Door Sony (& co.) ontwikkeld moest dit het nieuwe medium worden waar content op uitgegeven zou worden. En dat klopte uiteindelijk, want waar Microsoft met de HD-DVD aan kwam zetten in combinatie met de Xbox 360, kwam Blu-ray uiteindelijk als de grote winnaar uit de bus. Het medium was op alle vlakken beter en vooral ook groter qua schijfruimte wat het futureproof maakte. Dat bewijst de realiteit nu ook, want het medium wordt nog altijd gebruikt, zij het wel in een verbeterde variant.
Dat was ook wel nodig, omdat de games steeds groter en veeleisender werden. De overgang van het PlayStation 2 tijdperk naar het PlayStation 3 tijdperk wordt ook gezien als de grootste generatiestap ooit. Het was de overgang van Standard Definition (SD) naar High Definition (HD) en dat zorgde voor grote verschillen. Grafisch werden games ineens angstaanjagend echt omdat het contrast tussen SD en HD zo overweldigend was. Dit verschil is nooit meer zo groot geweest tussen generaties. Dat gezegd hebbende, ook zijn er tijdens deze generatie veel stappen vooruit gemaakt in technisch opzicht als het op games aankomt. Games als Metal Gear Solid 4, God of War III, de Uncharted franchise en The Last of Us, alsook de Killzone delen, Gran Turismo racers en meer, lieten uitstekend zien waartoe de PlayStation 3 in staat was. Maar dit ging niet zonder slag of stoot.
De console was zeer moeilijk om games voor te ontwikkelen. De bijzondere architectuur mede dankzij de Cell processor, maakte het een nachtmerrie voor ontwikkelaars om voor te programmeren. Zo erg zelfs dat in het begin de Xbox 360, die gewoonweg minder krachtig was, veel multiplatform games beter kon draaien dan de sterkere PlayStation 3. Uiteindelijk kwam het wel goed, maar het begin van de console was wel erg lastig voor Sony. De Xbox 360 kwam ook een jaar eerder uit en was bovendien goedkoper. De PlayStation 3 was een zeer dure console met zijn €600,- bij launch en dit werd Sony niet in dank afgenomen. Kutaragi deed de beruchte uitspraak dat mensen maar harder moesten gaan werken om een PlayStation 3 console te kunnen kopen. De arrogantie droop er vanaf en daar is Sony behoorlijk van teruggekomen. Het was ook in de verkopen te zien, want de PlayStation 3 is de enige console die niet de 100 miljoen verkochte exemplaren is gepasseerd.
Sony heeft het goedgemaakt met de PlayStation 4
De PlayStation 3 heeft verschillende editie van consoles gekend. In het begin had je prominent met het Spider-Man font de tekst ‘PlayStation 3’ wat eens te meer aantoonde dat Sony niet bescheiden was om met de rechten van Spider-Man te pronken. Maar omdat de start van de PlayStation 3 erg moeizaam ging, volgde er op een gegeven moment een rebrand. Het logo veranderde en met de Slim modellen van de PlayStation 3 is het merk een stuk slicker geworden. Dit hebben we natuurlijk ook teruggezien bij de PlayStation 4. Sony heeft duidelijk gekeken naar wat er mis ging ten tijde van de PlayStation 3 en het veelgehoorde kritiekpunt omtrent de prijs werd aangepakt. De console werd met een prijskaartje van €400,- op de markt gezet en dat was een stuk beter, wat ook terug te zien is in de verkoopaantallen. Relatief gezien was de kracht in vergelijking met de technische markt op dat moment vrij bescheiden, maar omdat de Xbox One niet lekker ging en Sony na enige tijd een sterke flow van content kon bieden, wist het fluitend de vele sales te bereiken. Ook omdat Nintendo zich op een wat andere markt richtte, waardoor er van forse concurrentie niet echt sprake was.
De PlayStation 4 heeft de 100 miljoen verkopen inmiddels ruimschoots bereikt en daarmee zet Sony de trend van de eerste en tweede PlayStation voort. In tegenstelling tot de sprong van PS2 naar PS3, was de overstap naar PS4 in technisch opzicht niet zo ontzettend groot. Dit is wel de eerste generatie geweest die spreekt van ‘enhanced’ consoles. De PlayStation 4 Pro is een upgrade ten opzichte van het oorspronkelijke model die beduidend sterker was. Iets wat binnen consoles nooit eerder werd gedaan. Voorheen had je altijd kleine aanpassingen met betrekking tot energieverbruik middels zuinigere componenten, maar de ervaring bleef hetzelfde. Dit veranderde met krachtigere mid-gen consoles, gezien Microsoft dit ook deed, die duidelijk performance verschillen boden.
En dan de toekomst, op naar nummertje 5
En hiermee zijn we in het heden aangekomen. Binnenkort hebben wij de PlayStation 5 in onze handen, maar zoals je kunt zien kent het merk een behoorlijke geschiedenis. Er zijn uiteindelijk ontzettend veel consoles geproduceerd, er is enorm veel concurrentie geweest en er zijn absurd veel games uitgekomen. Sony heeft zich altijd staande weten te houden en wist per generatie hier en daar toch wel te innoveren. Nu gaan ze weer vooruit met een gloednieuw apparaat dat ook weer over de nodige innovaties beschikt. Het nieuwe hoofdstuk in het verhaal PlayStation gaat bijna van start en het zal een spannende tijd zijn om te zien hoe het gaat uitpakken. Succes Sony!
Voor mij persoonlijk het beste spel op ps2: the warriors wat een heerlijk spel! En gta san andreas voor mij nog altijd de beste gta ooit gemaakt
mooi stukje top gemaakt alleen jammer dat er bij de ps2 niet verteld word over de netwerk adapter die je erop kon zetten, daar is voor mij die tijd online gamen begonnen op Socom 🙂
@Anoniem-7718: Ja man GTA San Andreas is de beste GTA die er bestaat, mijn jeugdtijd komt altijd naar boven wanneer ik het weer speel.
@Anoniem-337: haha, hier precies hetzelfde! En dan die dvd die je nodig had om je PSN te beheren. Prachtige tijden
Leuk om te lezen 🙂
San Andreas was echt tof idd. Al vond ik Vice City kwa sfeer leuker. De PS3 is voor mij veruit de minst geslaagde console waar ik veel op gegamed heb (inclusief Nintendo). PS2 en nu PS4 bezitten echt veel topgames. PS3 eigenlijk alleen The last of us.
@Anoniem-7718:
Lol ik had pas een PS2 toen de 3 uitkwam. Had de warriors in de nacht opgestart met 1570 gram chips. Onze eerste nacht dat we door deden als tiener. Ik was letterlijk paranoïde van de vermoeidheid in combinatie van die menu muziek. Was wel een epic spel…
Playstation. The poor man’s PC.
@Anoniem-7718: voor mij ook ps2 maar dan met de shooter black zo ben ik in de gamewereld gerolt en nog steeds actief op playstation nooit andere console gehad enkel ps consoles.
@Anoniem-3866: Naast een 3000+ euro PC heb ik straks ook een PS5 staan voor de exclusives. Wat nu, Einstein?
Mooi artikel, goed geschreven. Meer van dit soort specials graag! 😉
Bijzonder dat er ook een PSX is geweest.
@Anoniem-2329: goedkoop pc-tje man.
PSX. FIFA 98. Legendarisch!
Met ps5 komt het bij mij tot een eind, lelijk gedrocht en ouderwetse benadering. Series X en gamepass voor mij, ik kan dat uiterlijk van de ps5 gewoon niet handelen, en ook het Sony gebeuren niet meer met al hun leugens vooraf.
@Anoniem-4695: Beide GTA’s zijn echt klassiekers. Maar er komt ook wel een stuken nostalgie bij kijken 🙂
Ps1 tm ps3 waren het voor mij ps4 viel voor mij persoonlijk tegen of ik kijk na het RPG gebeuren en dan doel ik meer op het turn based rpg elementen en geen demon soul’s ofzo want dat is echt geen genre voor mij.
Ik weet nog goed hoe ik na mijn eindexamen bij iemand een tweedehands PlayStation 3 ophaalde met GTA 5 en FIFA13. Ontelbaar veel leuke uren mee gegamed en zelfs nu game ik er nog vaak op
Ik denk, en vind het wel jammer dat de ps4 bekend gaat blijven als de remaster console. Daarom vind ik de ps4 de minsre console
@Anoniem-2329: stoer hoor
Nostalgie tijden zijn voorbij gevlogen. Vele herinneringen aan beleeft 😉
Ik heb de hele geschiedenis van de Sony consoles heel bewust meegemaakt. Ooit begonnen met een commodore 64, en de eerste grote stap de Nintendo 8 bit. De eerste playstation was ook aardig aan de prijs. GTA is groot geworden op de PlayStation 2 prachtige console. Gek genoeg is de drive om de ps5 Op day one te kopen helemaal weg. Misschien ook wel door het lamme aanbod van games. Pas over een jaar zien we een beetje de potentie van de ps5. De controller van de ps5 belooft al veel goeds.
Heeel leuk stukje! Mag zeker vaker 🙂
@Anoniem-2586: Awel ik denk hier net hetzelfde over! Ik ben beginnen gamen op de Nintendo 8 bit, dan de SNES en dan de N64 samen met de Playstation 1. Ik ben dan ook steeds trouw gebleven aan de PS consoles en dit is nu ook de 1ste keer dat ik niet gehyped ben! Ik had hem in pre order staan bij GM en toen ze mij hebben opgebeld voor te kiezen welke versie ik wilde en hoorde dat ik mijn pro al direct moest inwisselen heb ik hem geannuleerd! Ik ga op mijn gemak mijn backlog wegwerken en de toppers van lang geleden nog eens opnieuw spelen en koop dan wel de ps5 als de tijd rijp is! Mss heeft het ook te maken omdat we wat ouder worden, ik weet het niet maar de hype zit er ditmaal ook niet in bij mij, al komt hij zeker nog wel in huis binnen een jaar. 🙂
@Anoniem-7933:
Ook wel stupid …
Ps5 draait al die games ook af. Maar begrijp wel dat het game aanbod maar lame is. Op ps4 was ik hyped door battlefield 4, ac black flag, en het gehele nieuwe os. Driveclub en battlefield 4 waren uiteindelijk een van de beste verassingen heel deze gen…
@Anoniem-14: Ik koop geen PS5 om PS4 games te spelen he man, dan kan ik dus beter mijn 4 houden voorlopig. Daarentegen wilde ik mij pro inruilen om dan voor een lagere prijs de 5 te kopen, maar omdat ik al 2 maanden voor de ps5 release mijn pro moet inwisselen, heb ik afgehaakt. Ook in combinatie met het laag aantal interessante launch games.